Nhưng điều còn trăn trở

NHỮNG ĐIỀU CÒN TRĂN TRỞ

Đại tá Phạm Quyết Chiến, Uỷ viên BCH Hội HTGĐLSVN-Chủ tịch Hội HTGĐLS tỉnh Phú Thọ.

Chiến tranh đã lùi xa mấy chục năm rồi nhưng hàng ngày trên báo chí, truyền hình và cả trang mạng xã hội vẫn có hàng trăm gia đình liệt sĩ đăng tin tìm mộ người thân. Rất nhiều gia đình không biết tìm thông tin về sự hy sinh của người thân bắt đầu từ đâu bởi giấy Báo tử chỉ ghi ngắn gọn: đơn vị hy sinh KN, KB, An táng tại nghĩa trang Mặt trận. Rồi còn muôn vàn khó khăn, bất cập trong quá trình tìm mộ liệt sĩ, trả lại tên cho anh… Đó không chỉ là những khát khao, trăn trở của thân nhân, gia đình liệt sĩ mà còn là nỗi day dứt, trăn trở của toàn xã hội. 

Trước hết là sự quan tâm, trăn trở của Đảng, Nhà nước ta thể hiện rất rõ qua bài phát biểu mới đây ngày 22/7/ 2023 của Thủ tướng Phạm Minh Chính tại Thừa Thiên Huế: Trăn trở nhất là nhiều liệt sĩ chưa tìm được hài cốt, chưa xác định được danh tính, những ánh mắt mỏi mòn ngóng trông, khắc khoải, đợi chờ của nhiều gia đình chưa có thông tin, chưa biết phần mộ của con, em của vợ, của chồng ở đâu…Chỉ nói riêng công tác tìm kiếm, quy tập, xác định danh tính liệt sĩ đã có cả Chỉ thị của Bộ Chính trị; Chính phủ có cả Đề án, kèm theo Ban Chỉ đạo Quốc gia ( gọi tắt là BCĐ 515) do 1 Phó Thủ tướng làm Trưởng ban.

Nguyên Cố Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu và nhiều tướng lĩnh, sĩ quan, cùng đông đảo các Thiện nguyện viên  đã từng trăn trở và mong muốn có 1 tổ chức để hỗ trợ cho các gia đình liệt sĩ tìm kiếm thông tin, trả lại danh tính cho liệt sĩ, bởi hậu quả của chiến tranh để lại không hề nhỏ.

Cũng vì lẽ đó mà hàng chục Hội, Nhóm, Thiện nguyện tìm mộ liệt sĩ  ra đời góp phần giúp nhiều gia đình liệt sĩ tìm kiếm, chia sẻ thông tin liệt sĩ. Rồi cũng có cả nhóm người tự xưng là “ Nhà Ngoại cảm” tham gia tìm kiếm mộ liệt sĩ đã để lại biết bao hậu quả đau lòng.

Trong bối cảnh đó Hội Hỗ trợ gia đình liệt sĩ (HTGĐLS) Việt Nam ra đời tập hợp nhiều người tâm huyết với sự nghiệp tri ân và tôn vinh liệt sĩ. Với những nghĩa cử cao đẹp và việc làm của Hội đã tô đậm thêm truyền thống, triết lý nhân văn của Đảng, Nhà nước và nhân dân ta-thật đáng trân trọng. Tại Đại hội đại biểu Hội HTGĐLS Việt Nam lần thứ 2, Thứ trưởng Bộ Lao động-Thương binh&Xã hội, Ủy viên Trung ương Đảng Huỳnh Văn Tí đã phát biểu: “Được biết lãnh đạo và cơ quan các cấp hầu hết là cán bộ Trung, Cao cấp của Nhà nước và Quân đội đã nghỉ hưu, rất nhiều bác là thương binh, là thân nhân gia đình liệt sĩ. Đáng lẽ các bác, các đồng chí đã được nghỉ ngơi, nhưng vì nghĩa tình đồng đội đã hy sinh, vì nỗi đau của gia đình mình cũng như xót xa với nỗi đau của hàng trăm ngàn gia đình liệt sĩ mà các bác, các đồng chí đã tâm huyết, tự nguyện tham gia gánh vác công việc vô cùng khó khăn, phức tạp nhưng vô cùng cao đẹp như thế này. Ngành Lao động-Thương binh&Xã hội đánh giá cao, các gia đình liệt sĩ và toàn xã hội ghi nhận và đánh giá cao sự tâm huyết, sự đóng góp tích cực có hiệu quả của Hội HTGĐLS Việt Nam. 

Trung tướng Đặng Quân Thụy, Anh hùng Quân đội-Nguyên Phó Chủ tịch Quốc hội đã phát biểu tại Hội nghị Tổng kết của Chi hội HTGĐLS quận Ba Đình: Hội HTGĐLS không chỉ hỗ trợ cho gia đình liệt sĩ mà còn hỗ trợ cho Đảng, nhà nước và cả hệ thống chính trị thực hiện tốt hơn sự nghiệp tri ân liệt sĩ, gia đình liệt sĩ, Mẹ VNAH…

Là người đã 40 năm trong quân ngũ, trải qua 3 cuộc chiến, từng chứng kiến bao đồng đội ngã xuống (một nửa trong số anh em cùng nhập ngũ đã nằm lại trên chiến trường) và hơn 11 năm tình nguyện đi tìm đồng đội, trả lại danh tính cho liệt sĩ… tôi vô cùng nghẹn ngào, xúc động trước hình ảnh bà mẹ trên 90 tuổi chống gậy ra đón hài cốt con trai và khóc nghẹn: “Con ơi! Sao hơn 50 năm giờ con mới về với mẹ” và có bà mẹ ôm hài cốt con trai suốt đêm không ngủ để rồi sáng hôm sau an táng. Biết bao ông bố, bà mẹ trước lúc nhắm mắt xuôi tay mang theo day dứt, trăn trở, vì vẫn chưa biết mộ con đang ở đâu để đón con về ….. Thực tế đó làm cho tôi  và những người làm công tác thiện nguyện, các cấp Hội đã trăn trở lại càng thêm trăn trở hơn. 

Thời gian gần đây 1 số gia đình liệt sĩ xin giấy Xác nhận nơi hy sinh của người thân đã  không thể có thêm thông tin về liệt sĩ do nhiều đơn vị Quân đội chưa giải mã ký hiệu quân sự, phiên hiệu đơn vị. Nhiều gia đình liệt sĩ hy vọng vào phương pháp xác định danh tính bằng ADN thì xương cốt liệt sĩ đã phân hủy, hoặc một số gia đình liệt sĩ chờ đợi gần chục năm vẫn chưa nhận được thông báo kết quả giám định ADN của cơ quan chức năng. Có hài cốt liệt sĩ khi được đưa về quê, có nơi tổ chức rất trang trọng chu đáo, nhưng cũng có một số địa phương tổ chức luộm thuộm, có nơi không  tố chức Lễ truy điệu, họ cho rằng khi liệt sĩ hy sinh đơn vị  đã tổ chức truy điệu rồi !!! ??. Một số quy định cho thân nhân, gia đình liệt sĩ đi thăm hoặc di chuyển hài cốt liệt sĩ còn bất cập thiếu thực tế: Hầu hết chỉ được thanh toán hỗ trợ tàu xe 1 người do không  đúng đối tượng là thân nhân liệt sĩ. Lại còn có câu chuyện đáng buồn là:…Khi chúng tôi đặt vấn đề  thành lập 1 Chi hội HTGĐLS của 1 huyện theo nguyện vọng của gia đình liệt sĩ và gần 30 Cựu Chiến binh, thân nhân liệt sĩ thì  lãnh đạo nơi đó cho rằng địa phương đã làm tốt công tác Đền ơn, đáp nghĩa rồi nên chưa cần thiết có thêm tổ chức Hội, rồi cả căn bệnh thường gặp như: Thiếu trách nhiệm, thờ ơ, vô cảm  của 1 số cán bộ ở cơ sở…điều đó cũng làm cho bao gia đình liệt sĩ và nhiều người thêm trăn trở day dứt.

Kết quả hoạt động của Hội và mạng lưới của Hội với hơn 1O ngàn hội viên là không thể phủ nhận. Đơn cứ như Hội HTGĐLS tỉnh Phú Thọ qua 3 kỳ Đại hội đều khẳng định: Sự ra đời của Hội là tăng thêm 1 tổ chức, tăng thêm 1 lực lượng, 1 nguồn lực, 1 địa chỉ tin cậy để cùng toàn xã hội tôn vinh và tri ân liệt sĩ, gia đình liệt sĩ, là cụ thể hoá chủ trương xã hội hoá công tác Đền ơn, đáp nghĩa của Đảng.

Thiết nghĩ suốt nửa thế kỷ đấu tranh giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc và làm nhiệm vụ quốc tế  cao cả, hậu quả để lại còn rất nặng nề, công tác Đền ơn, đáp nghĩa cần được quan tâm, chung tay góp sức mạnh mẽ hơn nữa góp phần xoa dịu nỗi đau của chiến tranh làm ấm lòng các liệt sỹ và gia đình họ. 

 Việt Trì, ngày 22 tháng 12 năm 2023